O kampanii
Europa jest obecnie w dużym stopniu uzależniona od inwestycji i dostaw na rynku energetycznym pochodzących z krajów niezrzeszonych w organizacji będącej gwarantem regionalnego bezpieczeństwa – NATO.
Proces ratyfikacji podpisanej w grudniu 2020 roku Kompleksowej Umowy Inwestycyjnej (CAI), która ma zapewnić zwiększoną ochronę inwestycji Unii Europejskiej, jest nadal zawieszony. W związku z tym polski rząd pracuje obecnie nad projektami, które zwiększyłyby niezależność energetyczną i bezpieczeństwo cybernetyczne Polski. Janusz Cieszyński, pełnomocnik rządu ds. cyberbezpieczeństwa, zapowiedział, że projekty te będą szybko procedowane, ale wojna w Ukrainie może zmienić priorytety rządu, który w pierwszej kolejności zajmie się projektami ustaw zwiększających budżet obronny.
Niezależność energetyczna, która jest bezpośrednio związana z bezpieczeństwem cybernetycznym, pozostaje jednym z kluczowych priorytetów w Europie. Ostatnie dylematy energetyczne w Unii Europejskiej tylko podkreśliły jej znaczenie. Wydarzenia na świecie pokazały z kolei, że głównymi partnerami gospodarczymi w strategicznych sektorach mogą być tylko te państwa, które prowadzą przewidywalną i bezpieczną politykę zagraniczną.
Rynek zielonej energii z roku na rok coraz szybciej się rozwija, oferując wiele alternatywnych źródeł energii, które nie są szkodliwe dla środowiska. Stan zainstalowanej mocy elektrycznej we wszystkich rodzajach źródeł (konwencjonalnych i odnawialnych) w lutym 2022 r. wyniósł 57,1 GW. Udział źródeł odnawialnych wynosi 32 % (prawie 18,1 GW).
W sektorze OZE pierwsze miejsce zajmuje fotowoltaika z 48% udziałem – wyprzedzając po raz pierwszy energetykę wiatrową w listopadzie 2021 r. Według prognoz rządu w strategii PEP2040, moc zainstalowana farm PV osiągnie 16 GW w 2040 r., ale według ośrodków eksperckich będzie to znacznie więcej.
Dlatego tak ważne jest zapewnienie jak najlepszych standardów bezpieczeństwa przy budowie nowych instalacji fotowoltaicznych. Jak powiedział Aleksander Brzóska, rzecznik prasowy Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Ministerstwo przygotowuje rozwiązania legislacyjne dla całego sektora, ponieważ bezpieczeństwo w tym obszarze jest kluczowe.
Powstające przepisy prawne mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie mechanizmów rynkowych w strategicznych sektorach. Oceniając możliwości technologiczne firm, nie możemy ignorować kraju ich pochodzenia, a także polityki, którą te państwa prowadzą.
Z dotychczasowych doświadczeń wynika, że obecnie priorytetem powinno być stworzenie jak najlepszych warunków do rozwoju sektora, z jak największym udziałem producentów pochodzących z państw sojuszniczych, którym możemy zaufać.
Nasze cele
Sektor energii odnawialnej, w szczególności fotowoltaika, jest jednym z kluczowych dla przyszłości polskiego bezpieczeństwa energetycznego.
Przy montażu paneli coraz częściej wykorzystywane są inteligentne urządzenia – czyli te, które podłączone są do jednej sieci i mogą efektywnie się ze sobą komunikować. Jest to oczywiście związane z przesyłaniem i udostępnianiem wrażliwych danych. Niestety, nie zawsze komponenty urządzeń pochodzą z krajów, których polityka zagraniczna sprzyja polskiemu bezpieczeństwu strategicznemu.
W konsekwencji, może to prowadzić do udostępniania istotnych danych państwom naruszających zasady demokracji i swobód obywatelskich. Dlatego też celem kampanii jest promowanie urządzeń i komponentów od producentów pochodzących z państw sojuszniczych wobec Polski i należących do tego samego obszaru kultury prawnej.
Europa jest dzisiaj w dużym stopniu uzależniona od zagranicznych dostawców energii, co ogranicza jej kontrolę nad polityką bezpieczeństwa.
Ogłoszony przez Komisję Europejską program RePowerEU ma na celu jak najszybsze uniezależnienie Unii od importu paliw kopalnych poprzez dywersyfikację kierunków dostaw oraz przyspieszoną transformację energetyczną. Polski rząd kontynuuje prace nad ustawą o krajowym systemie cyberbezpieczeństwa, która wprowadza postępowanie dotyczące „dostawcy wysokiego ryzyka”, czyli dostawcy infrastruktury, która budzi obawy w świetle polskiego bezpieczeństwa cybernetycznego.
Cyberbezpieczeństwo to kategoria szeroka, która dotyczy również sektora energii odnawialnej. Dlatego też optujemy za przejrzystymi i korzystnymi dla przedsiębiorców pochodzących z państw sojuszniczych przepisami prawa ustalających certyfikację komponentów wykorzystywanych w produkcji paneli fotowoltaicznych, która pozwoli na realne kontrolowanie ich właściwości dla polskiego bezpieczeństwa energetycznego.
Wydarzenia w Ukrainie pokazały, że nigdy nie możemy być w pełni gotowi na zagrożenia płynące ze strony państw nie będących sojusznikami Polski.
Dlatego też konieczne jest stałe edukowanie decydentów, partnerów społecznych i przedsiębiorców na temat relacji sektora fotowoltaiki i cyberbezpieczeństwa, metod ochrony przed atakami i dobrych praktyk w zakresie zabezpieczania paneli fotowoltaicznych przed potencjalnym zagrożeniem.